معرفی کامل 5 دلیل اصلی عدم تمرکز
همه ما درطول روز دچارحواس پرتی و یا عدم تمرکز می‌شویم، اما آیا واقعاً تمرکز مسئله مهمی است؟ شاید اگر در انجام فعالیتهایمان تمرکز کامل داشتیم خیلی بهتر از پس کارها برمی‌آمدیم. حقیقت این است که اگر بخواهیم بهترین خودمان باشیم، باید تمرکز زیادی داشته باشیم تا بتوانیم از تمام توانایی‌هایمان به بهترین شکل استفاده کنیم.
در اینجا قرار است بیشتر با عدم تمرکز آشنا شویم. همچنین علت یا دلایل این حواس پرتی ها را در خودمان پیدا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
عدم تمرکز به چه معناست؟
همه می‌دانیم نیوتن افتادن سیب از درخت را مشاهده کرد ولی چه چیزی در این عمل ساده بود که باعث کشف جاذبه شد؟ این مشاهده او بعداً با فکر عمیق همراه شد. معنای فکر عمیق و دقیق، آرام آرام خواندن، مکث کردن روی مطالب و یا کلمه کلمه خواندن نیست. بلکه منظور از تمرکز حواس، حضور ذهن ، کنجکاوی، فکر کردن دقیق و با تمرکز است. درواقع به معنای تار گیسو را دیدن است.
قصد دارم مژده‌ی یک خبر خوب و هشدار یک خبر بد را به شما بدهم:
خبر بد اینکه، با گسترش تکنولوژی و همچنین با افزایش مشکلات زندگی شهری و مدرن، عدم تمرکز حواس برای همه ما تهدیدی جدی به شمار می‌آید. در صورت اینکه همچنان مانند قبل به آن اهمیت ندهیم؛ آنچنان که باید از زمان و فرصتهایی که جامعه دراختیارمان قرار می‌دهد استفاده نخواهیم کرد. علاوه بر این، گاهی حواس پرتی خسارت های جبران ناپذیری نیز به همراه دارد.
امیدوارم اکنون اهمیت عدم تمرکز و وجود آن در اکثر انسان ها را درک کرده باشید؛ اما خبر خوبی که قولش را پیش‌تردادم، حالتان را خوب خواهد کرد.
تمرکز حواس امری ارثی و یا ذاتی نیست. یعنی اینطور نیست که بعضی افراد می‌گویند «از پدر و مادرش به ارث رسیده». تمرکز حواس امری اکتسابی است. این یعنی هر کدام از ما می‌توانیم به راحتی و با چند روش ساده به عدم تمرکزمان در هر کاری پایان دهیم. و چقدر حیف که به دلیل مسئله ای که به راحتی قابل حل است، توانایی هایی را که داریم در فعالیت هایمان بروز ندهیم.
5 دلیل اصلی عدم تمرکز
حالا که اهمیت تمرکز و حواس جمع را دانستیم نوبت به شناخت دلایل آن می‌رسد. قدم اول این است که بدانیم به عدم تمرکزمبتلا هستیم یا خیر؟ بعد از آن باید دلیل این حواس پرتی ها را در خود پیدا کنیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید مقاله “ عدم توجه و تمرکز در کودکان ” را نیز مطالعه فرمائید.
1. تأثیر روش تربیتی بر عدم تمرکز
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید، آرامش ذهنی هم مانند بسیاری از مهارتهای دیگر نیاز به آموزش دارد. حتی شاید لازم باشد این مطالب را در سیستم آموزش و پرورش کشور نیز گنجاند تا به حد بسیار زیادی از عدم تمرکز افراد جلوگیری شود.
احتمالاً همه ی ما این سخن معروف روانشناسان را شنیده باشیم «اکثر اختلالات رفتاری در بزرگسالی از دوران کودکی سرچشمه میگیرد».
در این مورد، چیزی که بیشتر از همه اهمیت دارد، در وهله اول توانایی و تخصص مربیان دانش آموزان و در سپس والدین و صبر و تحملشان است. در این صورت فرد از همان دوران کودکی و نوجوانی به آرامش ذهنی و تمرکز خواهد رسید.
2. استرس و افسردگی در عدم تمرکز
بدیهی است که اگر ذهن ناآرامی داشته باشید، قادر نخواهید بود که روی کارها و فعالیت های روزمره خود متمرکز شوید. استرس، اضطراب، نگرانی، افسردگی و این چنین موارد از دلایل اصلی ذهنهای نا آرام ما هستند که در نهایت موجب حواس پرتی خواهد شد.
هر یک از این دلایل علاوه بر مشکل عدم تمرکز می‌تواند مشکلات زیاد دیگری نیز به همراه داشته باشد. آنها را جدی بگیرد و در پی درمانشان باشید.
افسردگی و اندوه نیز طبیعتاً در بخش های زندگی هر فردی پیش خواهد آمد و جای تعجب ندارد که موجب عدم تمرکز شود. این حالت زمانی نگران کننده خواهد بود که بیش از حد معمولش طول بکشد. فرصت زندگی را باید غنیمت شمرد. ما به حدی در این جهان وقت نداریم که بخشی از آن را نیز صرف غم و اندوه بکنیم.
3. تأثیر کم تحرکی و ورزش نکردن بر تمرکز
ورزش علاوه بر بسیاری از فواید دیگری که دارد؛ باعث افزایش هوش و تمرکز بالا نیز می‌شود. اگر شما هم مانند بسیاری از افراد دیگر ذهن ناآرام و حواس پرتی دارید؛ تأثیر ورزش را دست کم نگیرید. ورزش ذهن آگاه را بیدار نگه می‌دارد و عدم تمرکز را درمان می‌کند. گاهی بی قراری است که باعث حواس پرتی می‌شود. ورزش انرژی اضافی که منجر به بی قراری می‌شود را هم مصرف می‌کند.
4. تکنولوژی
استفاده بیش از حد از شبکه های اجتماعی و تکنولوژی یکی از اصلی ترین دلایل عدم تمرکز حواس است. این مشکل تنها با برنامه ریزی و قرار دادن زمان مشخص برای استفاده از تلفن همراه یا حتی تلوزیون، قابل حل است.
5. بیماری و مصرف دارو
گاهی فرد، بیماری بخصوصی دارد که آن بیماری یا داروهایی که استفاده می‌کند باعث از بین رفتن تمرکز حواس می‌شود. لیکن گاهی خود عدم تمرکز یکی از علائم بیماری است. در ادامه مفصل تر در این باره بیان می‌کنیم.
دلایل دیگری نیز مانند تأثیر بی‌خوابی ، کسالت و خستگی و حتی نارضایتی شغلی باعث حواس پرتی خواهند شد. این سری دلایل و تمام مواردی که گفته شد می‌تواند مسبب عدم تمرکز افراد باشد. در درجه بعد راهکارهایی را باید یافت که بتوان با آنها این مشکل را برطرف کرد. برای مطالعه بیشتر در این باره به مقاله مفصل و کامل درمان عدم تمرکز سری بزنید.
چه بیماری هایی باعث عدم تمرکز می‌شوند؟
آنچنان که پیشتر گفتیم، گاهی برخی بیماریها باعث حواس پرتی و عدم تمرکز ما می‌شوند. مقصود این نیست که وسواس فکری در این مورد ایجاد شود اما، اگر عدم تمرکز حواس را جدی تر از آنچه باید، حس کردید و یا علائم دیگر مانند مواردی که در زیر بیان شده داشتید؛ بد نیست با یک پزشک مشورت کنید.
- کاهش محسوس حافظه
- سردردهای مضمن و یا میگرنی
- احساس خستگی مفرط
- از دست رفتن ناگهانی هوشیاری
- مشکلات هنگام خواب
- بی حسی برخی از اعضای بدن
- درد شدید قفسه سینه
در ادامه همان طور که گفته شد به مرور برخی از بیماری هایی که ممکن است در اثر آن ها تمرکز حواستان را از دست بدهید؛ می‌پردازیم.
- کم خونی
- بیماریهای هورمونی
- تیروئید
- دلیریوم
- سوءتغذیه
- عفونت مغزی
- کمبود مواد مغذی بدن
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله “ اختلال نقص توجه ” را مطالعه فرمائید.
راه های افزایش تمرکز کدام اند؟
همان طور که گفته شد، عدم تمرکز عوامل متعددی دارد و با حذف برخی موارد از زندگی و انجام برخی فعالیت ها می توان به بهبود آن کمک کرد. اما جدا از این روش های گفته شده و با پیشرفت تکنولوژی و علم، امروزه افرادی که نیاز به تمرکز بالا دارند مانند: مدیران، ورزشکاران حرفه ای، خلبانان و افراد دارای شغل های حساس و دانش آموزان کنکوری و غیره از روش های دیگری نیز می توانند برای افزایش تمرکز خود استفاده کنند. ( توجه داشته داشته باشید که ما برای از بین بردن عدم تمرکز هیچ گونه قرص و دارو و روش های درمانی همراه با عوارض جانبی را پیشنهاد نمی دهیم )
اما روشی که با پیشرفت علم در شاخه نوروفیدبک و با آمدن دستگاه های جدید همانند لورتا نوروفیدبک چند سالی می شود که در کشورهای پیشرفته برای ارتقا عملکرد ذهن و از بین بردن عدم تمرکز استفاده می شود، هیچگونه عوارض جانبی نداشته و پیشنهاد دکتر امین اسداله پور در مراکز علوم اعصاب و روانشناسی سایبر می باشد. برای دریافت مشاوره رایگان و دریافت اطلاعات بیشتر از متخصصین مراکز درمانی سایبر با شماره 02144206861 تماس حاصل فرمائید.
معجزه تلقین در تمرکز
درواقع تمام فعالیت هایی که ما در طی روز انجام می‌دهیم نیاز به تمرکز دارد. نوشتن یک مطلب، کشیدن نقاشی، تماشای یک فیلم، گوش دادن به یک سخنرانی و یا حتی آشپزی کردن هم نیاز به حواس جمع دارد.
بسیاری از ما ممکن است تحت تأثیر عواملی تمرکز خود را از دست بدهیم. قضیه عدم تمرکز برای خیلی از افراد به این صورت جدی که تا به اینجا بیان شد نیست. تنها باید علت این حواس پرتی را پیدا کنیم و سپس به دنبال راه حل آن باشیم.
در مقاله درمان عدم تمرکز به راهکارهای عملی و بسیار کاربردی اشاره خواهد شد. لیکن عامل دیگری نیز باید وجود داشته باشد و آن تلقین است.
شاید بسیاری از مشکلاتی مانند عدم تمرکز، حافظه ضعیف، استرس و.. با تلقین و باور ما درست شود. تلقین نوعی کمک به تمرینات است. همه ما داستانهای زیادی در این باره شنیده ایم اما توجه شما را به داستانی که در ادامه آورده شده هم جلب میکنم.
یک مهندس اتریشی در جنگ جهانی دوم جراحت بسیاری برمی‌دارد که در نتیجه به بیمارستان منتقل می‌شود. به دلیل خون زیادی که از دست می‌دهد، پزشکان درمان را بی‌فایده دانسته و ادامه نمی‌دهند. اما او در همان حال نیمه هوشیارش جملاتی را زمزمه می‌کند: «من تصمیم دارم زنده بمانم. تو نمیمیری، تو هیچ دردی احساس نمی‌کنی». او این حرف ها را با خود تکرار می‌کند تا به آرامش می‌رسد. پزشکان او را در ردیف مجروحات رو به مرگ رها می‌کنند. اما در عین ناباوری، حال جسمانی‌اش بهتر و بهتر می‌شود. سرانجام نیز با قدرت تلقین خود به طرز حیرت آوری از مرگ نجات پیدا می‌کند.
کلام آخر
عدم تمرکز دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد. اما گام بعد از پیدا کردن دلیل، یافتن راه چاره و درمان حواس‌پرتی است. ولی پیش از هر کدام از این گام ها، هر یک از ما باید به اهمیت این موضوع در موفقیت های بزرگ و یا حتی فعالیت های روزمره، پی ببریم.
هرچند در طول مطلب به ساده بودن راه حل های این مشکل اشاره شد، لیکن افراد بسیاری به دلیل همین مشکل فرصت های زیادی را از دست دادند و یا قادر به نشان دادن تمام توانایی هایشان نبودند.
حواس پرتی یا هر مشکل رفتاری دیگری، شاید صرفاً یک عادت بد باشد. تمام عادت های بد ابتدا تنها خصلت هایی بودند که تکرار و سپس به یک روش زندگی و یا عادت تبدیل شدند. آنچنان که گفته شد رفتارهای ما در صورت تکرار عادت می‌شوند. از این ویژگی می‌توان برداشت خوبی هم داشت. با تکرار و تمرین مداوم حواس جمع خود را به یک عادت و روش زندگی بدل کنید و از درگیر شدن با عدم تمرکز جلوگیری کنید.
گاهی عمل های کوچک، نتایجی بزرگ در پی دارند. در تأیید این جمله، به عنوان حسن ختام این مقاله گفته‌ای از یکی از روانشناسان برجسته را عیناً بیان میکنم:
اگر این حس در شما شکل بگیرد که حواستان پرت می‌شود، کمک بیشتری به خود می‌کنید که تمرکز حواس نداشته باشید. ولی اگر دائم در هر شرایطی به خودتان بگویید حواسم را جمع میکنم و همیشه در هر شرایطی به این فکر باشید؛ این کمک مثبتی به شما است که حواستان را جمع کنید. همچنین می‌توانید در منزل یک نفر را مأمور کنید که دائم به شما بگوید حواست را جمع کن. یعنی شما را شرطی کند ولی آنچه مهم است اینکه خودتان بیشتر به فکر خودتان باشید و این مهارت به تمرین نیاز دارد.
لطفا صفحه اینستاگرام مراکز علوم اعصاب و روانشناسی سایبر را نیز به آدرس زیر دنبال کنید:
